onder asfalt maarten van der graaff recensie
Literatuur & romans

Recensie: Onder asfalt – Maarten van der Graaff

Een Nederlands literair boek dat ook nog eens dystopisch is. Ik hou ervan, denk bijvoorbeeld aan Het boek van alle angsten van Emy Koopman. Onder asfalt van Maarten van der Graaff klonk me daarom ook als muziek in de oren. Alleen viel dat helaas tegen. Dit vond ik van Onder Asfalt van Maarten van der Graaff. 

Het is 1999 en 2068

Het boek opent in 1999, waar op een willekeurige zomeravond om klokslag tien uur alle snelwegen verdwijnen. Vervolgens schakelen we over naar 2068, naar Ira. Ira woont in Dierenriem, een wijk waar het stil is op straat en alles gekmakend ordelijk verloopt. Maar dan kan haar zoon Chris om onduidelijke redenen de slaap niet meer vatten.

‘Een technocratische orde genaamd de engelen trekt achter de schermen aan de touwtje’

Het keurige Nederland krijgt ondertussen te kampen met ‘de veranderingen’: mensen verdwijnen, een technocratische orde genaamd de engelen trekt achter de schermen aan de touwtjes (wat me overigens erg aan de geweldige YA-roman Quotum van Marloes Morshuis deed denken) en op parkeerterreinen ontstaan nieuwe allianties. Geesten uit oude verhalen laten zich niet meer verjagen, vage kennissen dwalen door stad en land en verborgen boodschappen in vertrouwde technologie roepen de vraag op hoe het ooit was – of misschien nooit is geweest.

onder asfalt maarten van der graaff recensie

Het concept is tof maar de schrijfstijl laat veel te wensen over

Het concept van Onder asfalt is fantastisch. Een dystopie waarin snelwegen verdwijnen, waarna de oude wereld steeds meer vervaagt en niemand nog weet wat snelwegen precies zijn. Dat onderdeel fascineert. Het is alleen jammer dat de schrijfstijl veel te wensen over laat. Ik vond het houterig geschreven – zinnen lopen simpelweg niet lekker, mede ook door de overvloed aan informatie over ieder personage dat voorbijkomt.

Een goede dosis verwarring en vervreemding is ook niet gek om in zo’n verhaal te verwerken, alleen werd het wat mij betreft te verwarrend. De personages zijn grijs, het verhaal niet vlot genoeg. Enkel ‘de systeemkaarten van Renate van de Burgt’ die je tussen het hoofdverhaal doorleest vond ik erg goed. Soms zelfs heel erg goed. Met prachtige stukken als:

‘Ik kijk om de toevalligheid te zien, de tijdelijkheid, de naden en de moertjes. Zo kijk ik ook naar snelwegen. Wat zegt dit landschap, hoe het is veranderd en wie beslissen over de toekomst van dit asfaltparadijs?’

Als het hele boek als deze zogenoemde ‘systeemkaarten’ was, herinneringen van iemand die de wegen nog heeft meegemaakt, was dit een fantastische roman geweest. Helaas is dat niet het geval. Jammer, want Maarten van der Graaff kan zeker schrijven – dat zie je niet alleen terug bij de systeemkaarten, ook bij zijn eerder gepubliceerde gedichten. Reden genoeg om Van der Graaff gewoon nog te blijven lezen dus, maar dit boek was even een misser. Helaas. Twee sterren.

Eén reactie

Laat een antwoord achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *